สายตาเอียง เป็นยังไง: อาการ สาเหตุ และผลกระทบต่อ

ในชีวิตประจำวัน การมองเห็นที่ชัดเจนมีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการทำกิจกรรมต่างๆ แต่สำหรับบางคน การมองเห็นอาจไม่คมชัดและบิดเบือน ซึ่งอาจเป็นสัญญาณของ “สายตาเอียง เป็นยังไง” เรามาดูกันดีกว่าว่าสายตาเอียงคืออะไร มีลักษณะอย่างไร และผลกระทบที่อาจเกิดขึ้นต่อชีวิตประจำวันของเรา

สายตาเอียง เป็นยังไง?

ภาวะสายตาเอียงหรือที่เรียกว่า ภาวะสายตาเอียง คือภาวะที่กระจกตาหรือเลนส์ของตาโค้งไม่เท่ากัน ส่งผลให้แสงที่เข้าสู่ตาไม่สามารถโฟกัสที่จุดเดียวบนจอประสาทตาได้ ส่งผลให้มองเห็นไม่ชัดหรือผิดเพี้ยนทั้งในระยะใกล้และไกล

ภาวะนี้แตกต่างจากสายตาสั้นหรือสายตายาว ซึ่งมักเกิดจากการที่ดวงตามีความยาวหรือความโค้งของกระจกตาไม่เหมาะสม สายตาเอียงสามารถเกิดขึ้นได้ตั้งแต่กำเนิดหรือพัฒนาขึ้นในภายหลังเนื่องจากปัจจัยต่างๆ เช่น การใช้สายตาหนักเกินไปหรือการบาดเจ็บที่ดวงตา

เด็กก็สามารถมี สายตาเอียง ได้เช่นกัน ซึ่งอาจส่งผลต่อการเรียนรู้และพัฒนาการ หากเด็กมีอาการ เช่น ชอบขยี้ตา เอียงศีรษะขณะมอง หรือมีปัญหาในการอ่าน ควรพาไปพบจักษุแพทย์ทันที การแก้ไขสายตาเอียงในเด็กตั้งแต่เนิ่นๆ จะช่วยป้องกันปัญหาการมองเห็นในระยะยาว

อาการของสายตาเอียง

การรู้จัก สายตาเอียง เป็นยังไง เริ่มต้นจากการสังเกตอาการที่อาจบ่งบอกถึงปัญหานี้ อาการที่พบบ่อย ได้แก่:

มองเห็นภาพเบลอหรือบิดเบี้ยว ไม่ว่าจะเป็นในระยะใกล้หรือไกล

รู้สึกปวดตาหรือเมื่อยล้าดวงตา โดยเฉพาะเมื่อใช้สายตานานๆ เช่น อ่านหนังสือหรือจ้องหน้าจอ

ปวดศีรษะ โดยเฉพาะบริเวณหน้าผากหรือรอบดวงตา

มีปัญหาในการมองเห็นในที่แสงน้อยหรือในเวลากลางคืน

ต้องหรี่ตาเพื่อให้มองเห็นชัดเจนขึ้น

หากคุณมีอาการเหล่านี้ ควรปรึกษาจักษุแพทย์เพื่อตรวจวินิจฉัยอย่างละเอียด เพราะอาการเหล่านี้อาจบ่งบอกถึงปัญหาสายตาอื่นๆ ได้เช่นกัน

สาเหตุของสายตาเอียง

• เพื่อให้เข้าใจว่า สายตาเอียง เป็นยังไง อย่างถ่องแท้ เราต้องรู้ถึงสาเหตุที่ทำให้เกิดภาวะนี้ สาเหตุหลักๆ มีดังนี้:
• พันธุกรรม: สายตาเอียงมักถ่ายทอดทางพันธุกรรม หากพ่อแม่หรือคนในครอบครัวมีภาวะนี้ คุณอาจมีโอกาสเป็นมากขึ้น
• ความผิดปกติของกระจกตา: กระจกตาที่มีความโค้งไม่สม่ำเสมอตั้งแต่กำเนิดเป็นสาเหตุที่พบได้บ่อย
• การบาดเจ็บหรือการผ่าตัด: การบาดเจ็บที่ดวงตาหรือการผ่าตัดตา เช่น การผ่าตัดต้อกระจก อาจทำให้เกิดสายตาเอียง
• พฤติกรรมการใช้สายตา: การจ้องหน้าจอเป็นเวลานานหรือการอ่านหนังสือในที่แสงน้อยอาจทำให้สายตาเอียงแย่ลง
• โรคบางอย่าง: โรคที่เกี่ยวกับกระจกตา เช่น โรคกระจกตายื่น อาจเป็นสาเหตุของสายตาเอียง

ความเหมือนและความแตกต่างระหว่างภาวะสายตาสั้นและสายตาเอียง

นี่คือความเหมือนและความแตกต่างระหว่างสายตาสั้น และสายตาเอียง เป็น:

ความเหมือน

เป็นความผิดปกติของสายตา: ทั้งสายตาสั้นและสายตาเอียงเป็นภาวะที่สายตาไม่สามารถโฟกัสภาพได้อย่างคมชัดบนจอประสาทตา

ทำให้มองเห็นไม่ชัด: ทั้งสองภาวะส่งผลให้การมองเห็นไม่คมชัด อาจทำให้ภาพเบลอ

สามารถแก้ไขได้ด้วยแว่นตา คอนแทคเลนส์ หรือการผ่าตัด: มีวิธีการแก้ไขสำหรับทั้งสองภาวะ เช่น การใช้แว่นตาที่มีเลนส์ที่เหมาะสม คอนแทคเลนส์ หรือการผ่าตัดแก้ไขสายตา

ความแตกต่าง

– สาเหตุของความผิดปกติ:

สายตาสั้น: เกิดจากกระบอกตายาวเกินไป หรือกระจกตา โค้งมากเกินไป ทำให้แสงโฟกัสก่อนถึงจอประสาทตา ส่งผลให้มองเห็นวัตถุระยะไกลไม่ชัดเจน แต่มองเห็นวัตถุระยะใกล้ชัดเจน

สายตาเอียง: เกิดจากกระจกตาหรือเลนส์แก้วตา มีรูปร่างที่ไม่สมมาตร หรือโค้งไม่สม่ำเสมอ ทำให้แสงที่ผ่านเข้ามาในตาโฟกัสไม่เป็นจุดเดียว แต่กระจายเป็นหลายจุดบนจอประสาทตา ส่งผลให้มองเห็นทั้งระยะใกล้และไกลไม่ชัดเจน หรือเห็นภาพบิดเบี้ยว

– ลักษณะของการมองเห็นที่ไม่ชัด:

สายตาสั้น: มองเห็นวัตถุระยะไกลเบลอ แต่ระยะใกล้ชัดเจน

สายตาเอียง: มองเห็นทั้งระยะใกล้และไกลไม่ชัดเจน ภาพอาจเบลอ บิดเบี้ยว หรือเห็นเป็นเงาซ้อน

– การโฟกัสของแสง:

สายตาสั้น: แสงโฟกัสก่อนถึงจอประสาทตา

สายตาเอียง: แสงโฟกัสไม่เป็นจุดเดียวบนจอประสาทตา

โดยสรุปคือ ทั้งสายตาสั้นและสายตาเอียงทำให้มองเห็นไม่ชัด แต่มีสาเหตุและลักษณะของการมองเห็นที่ไม่ชัดที่แตกต่างกัน

การเปรียบเทียบระหว่างสายตาสั้นและสายตาเอียง

นี่คือความเหมือนและความแตกต่างระหว่างสายตาสั้น และสายตาเอียง เป็น:

– ความเหมือน

• เป็นความผิดปกติของสายตา: ทั้งสายตาสั้นและสายตาเอียงเป็นภาวะที่สายตาไม่สามารถโฟกัสภาพได้อย่างคมชัดบนจอประสาทตา
• ทำให้มองเห็นไม่ชัด: ทั้งสองภาวะส่งผลให้การมองเห็นไม่คมชัด อาจทำให้ภาพเบลอ
• สามารถแก้ไขได้ด้วยแว่นตา คอนแทคเลนส์ หรือการผ่าตัด: มีวิธีการแก้ไขสำหรับทั้งสองภาวะ เช่น การใช้แว่นตาที่มีเลนส์ที่เหมาะสม คอนแทคเลนส์ หรือการผ่าตัดแก้ไขสายตา ความแตกต่าง

– สาเหตุของความผิดปกติ:

• สายตาสั้น: เกิดจากกระบอกตายาวเกินไป หรือกระจกตา โค้งมากเกินไป ทำให้แสงโฟกัสก่อนถึงจอประสาทตา ส่งผลให้มองเห็นวัตถุระยะไกลไม่ชัดเจน แต่มองเห็นวัตถุระยะใกล้ชัดเจน
• สายตาเอียง: เกิดจากกระจกตาหรือเลนส์แก้วตา มีรูปร่างที่ไม่สมมาตร หรือโค้งไม่สม่ำเสมอ ทำให้แสงที่ผ่านเข้ามาในตาโฟกัสไม่เป็นจุดเดียว แต่กระจายเป็นหลายจุดบนจอประสาทตา ส่งผลให้มองเห็นทั้งระยะใกล้และไกลไม่ชัดเจน หรือเห็นภาพบิดเบี้ยว

– ลักษณะของการมองเห็นที่ไม่ชัด:

• สายตาสั้น: มองเห็นวัตถุระยะไกลเบลอ แต่ระยะใกล้ชัดเจน
• สายตาเอียง: มองเห็นทั้งระยะใกล้และไกลไม่ชัดเจน ภาพอาจเบลอ บิดเบี้ยว หรือเห็นเป็นเงาซ้อน

– การโฟกัสของแสง:

• สายตาสั้น: แสงโฟกัสก่อนถึงจอประสาทตา
• สายตาเอียง: แสงโฟกัสไม่เป็นจุดเดียวบนจอประสาทตา
• โดยสรุปคือ ทั้งสายตาสั้นและสายตาเอียงทำให้มองเห็นไม่ชัด แต่มีสาเหตุและลักษณะของการมองเห็นที่ไม่ชัดที่แตกต่างกัน

วิธีรักษาสายตาเอียง

การรักษาสายตาเอียงขึ้นอยู่กับระดับความรุนแรง อายุ สุขภาพตาโดยรวม และความต้องการของผู้ป่วย ต่อไปนี้คือวิธีรักษาที่ได้รับความนิยมและมีประสิทธิภาพ:

การใช้แว่นตา

แว่นตาเป็นวิธีที่ง่ายที่สุดและปลอดภัยที่สุดในการแก้ไขสายตาเอียง โดยจักษุแพทย์จะสั่งเลนส์ที่มีค่าสายตาเอียง (Cylinder) เพื่อปรับการโฟกัสของแสงให้ตกที่จอประสาทตาอย่างถูกต้อง

ต้องตรวจวัดสายตากับจักษุแพทย์หรือนักทัศนมาตรอย่างสม่ำเสมอ

การเลือกกรอบแว่นที่เหมาะสม เช่น กรอบที่มีขนาดใหญ่พอดี จะช่วยให้เลนส์ทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ

การใช้คอนแทคเลนส์

คอนแทคเลนส์ชนิดพิเศษที่เรียกว่า Toric Lens ออกแบบมาเพื่อแก้ไขสายตาเอียงโดยเฉพาะ เลนส์นี้จะมีโครงสร้างที่ช่วยให้คงตำแหน่งในดวงตาได้ดี เพื่อแก้ไขการโฟกัสที่ไม่สมมาตร

อาจไม่เหมาะกับผู้ที่มีค่าสายตาเอียงสูงมาก เนื่องจากเลนส์อาจหมุนในดวงตาได้

การผ่าตัดแก้ไขสายตา

สำหรับผู้ที่ต้องการแก้ไขสายตาเอียงแบบถาวร การผ่าตัดเป็นทางเลือกที่ได้รับความนิยม โดยมีวิธีที่ใช้บ่อย ดังนี้: เลสิก (LASIK), PRK, การฝังเลนส์เทียม

การฝึกกล้ามเนื้อตา

Ortho-K เป็นการใช้คอนแทคเลนส์แข็งชนิดพิเศษที่สวมใส่ขณะนอนหลับ เพื่อปรับรูปกระจกตาชั่วคราว ทำให้มองเห็นชัดเจนในระหว่างวันโดยไม่ต้องใส่แว่นหรือคอนแทคเลนส์

เหมาะสำหรับเด็กและวัยรุ่นที่สายตายังเปลี่ยนแปลงอยู่ ช่วยชะลอการเพิ่มของค่าสายตา

เป็นทางเลือกที่ไม่ต้องผ่าตัด เหมาะสำหรับผู้ที่กลัวการผ่าตัด

การดูแลดวงตาและปรับพฤติกรรม

นอกจากการรักษาทางการแพทย์ การปรับพฤติกรรมในชีวิตประจำวันสามารถช่วยลดอาการและป้องกันสายตาเอียงแย่ลงได้ ดังนี้:

– พักสายตาอย่างสม่ำเสมอ:

ปฏิบัติตามกฎ 20-20-20: ทุก 20 นาที มองไปที่ระยะ 20 ฟุต (ประมาณ 6 เมตร) เป็นเวลา 20 วินาที เพื่อลดอาการตาล้า

หลีกเลี่ยงการจ้องหน้าจอนานเกินไป โดยเฉพาะในที่แสงน้อย

– ปรับแสงสว่างให้เหมาะสม:

ใช้แสงสว่างที่เพียงพอเมื่ออ่านหนังสือหรือทำงาน

ติดตั้งตัวกรองแสงสีฟ้า (Blue Light Filter) บนอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์

– รับประทานอาหารที่ดีต่อดวงตา:

รับประทานอาหารที่มีวิตามิน A, C, E และโอเมก้า-3 เช่น ผักใบเขียว แครอท ปลาแซลมอน และอัลมอนด์

ดื่มน้ำให้เพียงพอเพื่อป้องกันภาวะตาแห้ง

– ปกป้องดวงตาจากแสงแดด:

สวมแว่นกันแดดที่มีการป้องกันรังสียูวี (UVA และ UVB) เมื่ออยู่นอกอาคาร

หลีกเลี่ยงการมองแสงแดดโดยตรง

– ตรวจสุขภาพตาสม่ำเสมอ:

ตรวจตากับจักษุแพทย์หรือนักทัศนมาตรทุก 1 – 2 ปี หรือเมื่อมีอาการผิดปกติ เช่น ปวดตา ตาพร่ามัว หรือเห็นภาพซ้อน

สำหรับเด็ก ควรเริ่มตรวจตาตั้งแต่อายุ 3 – 5 ปี เพื่อตรวจหาสายตาเอียงหรือปัญหาการมองเห็นอื่น ๆ

สรุป

ดังนั้น “สายตาเอียง เป็นยังไง” จึงเป็นเรื่องที่เราควรใส่ใจ หากคุณสงสัยว่าตนเองหรือคนใกล้ชิดมีอาการของสายตาเอียง การเข้ารับการตรวจจากผู้เชี่ยวชาญและการทำความเข้าใจเกี่ยวกับภาวะนี้ จะช่วยให้สามารถจัดการและปรับตัวเพื่อการมองเห็นที่ดีขึ้นในชีวิตประจำวัน